Xây dựng đường sắt tốc độ cao là một giải pháp ưu việt đảm bảo sự đi lại của người dân giữa các đô thị lớn của nhiều quốc gia trên thế giới. Nhật Bản là quốc gia đầu tiên trên thế giới xây dựng hệ thống đường sắt tốc độ cao phục vụ cho sự đi lại của người dân được biết đến với tên gọi là Shinkansen. Tuyến Shinkansen đầu tiên được xây dựng nối Tokyo và Osaka được đưa vào sử dụng năm 1964. Tiếp đến, Pháp và Đức cũng là hai quốc gia sớm áp dụng giải pháp đường sắt cao tốc với hệ thống TGV (Pháp) đưa vào khai thác năm 1981 và hệ thống ICE (Đức) đưa vào khai thác năm 1991. Hiện nay, theo số liệu của Liên hiệp Đường Sắt Quốc tế (International Union of Railways, IUC), Trung Quốc hiện là quốc gia dẫn đầu thế giới về tổng chiều dài đường cao tốc, chiếm hơn 50%.

Tại Việt Nam, đường sắt là một ngành đặc thù, có vai  trò quan trọng trong hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông vận tải, được xác định là 1 trong 4 đột phá chiến lược cần ưu tiên đầu tư để phát triển kinh tế – xã hội, bảo đảm an ninh – quốc phòng và thích ứng với biến đổi khí hậu. Theo Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021-2050, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo Quyết định số 1769/QĐ-TTg ngày 19/10/2021, mục tiêu đến năm 2050 hoàn thành công tác chuẩn bị đầu tư, thu xếp nguồn lực để khởi công một số tuyến đường sắt mới, trong đó ưu tiên tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam; phấn đấu đến năm 2050 hoàn thành tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam. Như vậy, có thể khẳng định, đường sắt nói chung và đường sắt tốc độ cao nói riêng nhận được sự quan tâm lớn của Đảng và Nhà nước.

Kiến thức trong lĩnh vực đường sắt tốc độ cao rất rộng và đa dạng, do vậy việc tổ chức trao đổi, thảo. luận chuyên môn phục vụ cho công tác đào tạo, nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ vào thực tế là vô cùng cần thiết. Với mục đích kết nối các nhà khoa học, các nhà quản lý, quy hoạch, thiết kế, xây dựng, khai thác cùng các đơn vị sản xuất trong lĩnh vực đường sắt tốc độ cao, Khoa Cầu Đường, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội tổ chức chương trình hội nghị khoa học thường kỳ với các nội dung xoay quanh vấn đề: “Giao thông vận tải và Phát triển Bền vững”, hội thảo khoa học lần thứ hai này mang tiêu đề: “Phát triển hệ thống đường sắt tốc độ cao 2024”.